تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار

تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار
بازار سرمایه از دیدهای مختلف به چند بخش تقسیم می شود.
در این متن سعی شده برای درک بیشتر بازار و تصمیم گیری درست در سرمایه گذاری بخش های مختلف بورس و فرابورس تعریف، بررسی و مقایسه شوند.
در ابتدا باید با تعریف بورس آشنا شویم:
بورس بازاریست که در آن دارایی ها معامله می شوند، این بازار به سه دسته ی بورس کالا، بورس ارز و بورس اوراق بهادار تقسیم می شود.
در بورس کالا همانطور که از نام آن نیز مشخص است، کالاهای معینی خرید و فروش می شوند. در این بورس معمولا مواد اولیه معامله می شوند و هر کالایی بورس خود را دارد، برای مثال بورس نفت.
در بورس ارز پولهای خارجی خرید و فروش می شوند که البته این بورس فعلا در ایران فعال نیست.
در بورس اوراق بهادار دارایی های مالی مانند سهام شرکت ها، اوراق مشارکت و مواردی از این قبیل معامله می شوند، در بورس اوراق بهادار یا به اختصار بورس بستری ایجاد شده تا خریداران و فروشندگان بتوانند معاملات خود را به راحتی انجام دهند، در این بازار قوانینی وجود دارد که منافع سرمایه گذاران و سرمایه پذیران را هم حفظ میکند. به عبارت دیگر بورس، سرمایه گذاران و سرمایه پذیران را در کنار هم قرار می دهد تا هر دو با توانایی ها و دارایی های خود باعث منفعت طرف دیگر شوند.
فرابورس چیست:
در بازار بورس قوانین و ساختارهایی وجود دارد که هر شرکتی قادر به ورود به آن نیست، فرابورس هم مانند بورس اوراق بهادار، بازاری برای معاملهی اوراق بهادار یا سهام است با این تفاوت که شرایط و قوانین معاملاتی ساده تری برای پذیرش شرکت ها و داد و ستد سهام دارد. وظیفه فرابورس سازمان دهی آن بخش از شرکت های علاقه مند به فعالیت در بازار سرمایه است که هنوز شرایط ورود تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار به بورس اوراق بهادار را ندارند.
بررسی تفاوت های بورس و فرابورس:
• یکی از تفاوت های ساختاری بورس و فرابورس تقسیم بندی بازارهای آنهاست:
بورس شامل دو بازار اول و دوم است و در طرف دیگر ساختار جدید فرابورس در ایران از پنج بازار تشکیل شده است: بازار اول، بازار دوم، بازار پایه(شامل زرد، نارنجی و قرمز)، بازار سوم و ابزارهای نوین مالی. در بخش های آتی به منظور ایجاد آگاهی و دید مناسب برای سرمایه گذاران، تعاریف و تفاوت قسمت های مختلف بازار بورس و فرابورس به صورت مختصر بیان خواهد شد.
• پذیرش شرکت ها و قوانین نظارتی:
روند پذیرش شرکت ها در فرابورس ساده تر است و الزامات ساده تری نسبت به بورس دارد، شرایطی مثل حداقل سرمایهی ثبت شده شرکت، حداقل سهام شناور، حداقل تعداد سهامداران، حداقل سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه، زیان انباشته، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی ها و سودآوری معیار های سختگیرانه تری در بورس دارند.
شرکت های پذیرفته شده در فرابورس از پرداخت 10% مالیات معاف هستند که این مزیت مستقیما متوجه سهام داران نیز میشود، همچنین صاحبان سهام در شرکت های فرابورس نسبت به سهامی که در اختیار دارند در مجمع عمومی حق رای هم خواهند داشت. همچنین وجود بازارهای متنوع در فرابورس برای پوشش سلایق مختلف از جمله جاذبه های فرابورس به شمار می آید، بنابراین سهامداران می توانند در شرکت های مختلف سرمایه گذاری کنند و به این ترتیب ریسک سرمایه گذاری کاهش پیدا خواهد کرد. ولی به طور کلی بنابر شرایط سختگیرانه تر انتخاب شرکت های فعال در بازار بورس، در این بازار میتوان با ریسک کمتری به معامله سهام پرداخت.
• روش و زمان معامله در بورس و فرا بورس:
اساسا تفاوت خاصی در روش و زمان معامله در بورس و فرابورس وجود ندارد، همانطور که از طریق پلت فرم های آنلاین به خرید و فروش سهام بورس اقدام می کنید، می توانید معاملات سهام شرکت های فرابورس را هم انجام دهید، البته زمان معاملات در فرابورس انعطاف پذیری بیشتری نسبت به بورس دارد.
به طور کلی هر دو بازار بورس و فرابورس زیر نظر سازمان بورس هستند و نگرانی در معاملات آنها وجود نخواهد داشت.
تذکر این نکته ضروری است که برای ورود به بازار سرمایه و انجام معاملات، خرید و فروش سهام حتما باید بر این موارد مسلط بوده و یا با افرادی که در این زمینه تجربه کافی دارند مشورت کنید تا احیانا متضرر نشده و بتوانید در کوتاه ترین زمان ممکن به سودی که مدنظرتان هست برسید، پس هیچگاه بدون تجربه و بدون مشورت با افراد آگاه وارد بورس نشده و معاملات خود را انجام ندهید.
در این زمینه می توانید با مشاوران بورس کست در تماس باشید.
تفاوت بورس با فرابورس
یک کارشناس بازار سرمایه در رابطه با تفاوت بورس و فرابورس توضیحاتی ارائه کرده است.
یک کارشناس بازار سرمایه در رابطه با تفاوت بورس و فرابورس توضیحاتی ارائه کرده است.
به گزارش تین نیوز به نقل از باشگاه خبرنگاران، مهدی قلی پور در پاسخ به این سوال که چه فرقی بین بورس و و فرابورس بازار پایه وجود دارد؟ اظهار کرد: بازارهای تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار که خود شرکتهای مستقل سهامی هستند، به ترتیب قدمت، شرکت بورس، بورس کالا، فرابورس و بورس انرژی هستند که اوراق بهادار شامل سهام، حق تقدم، اوراق مشارکت، اوراق صکوک، امتیاز تسهیلات مسکن، اوراق مشتقه و واحدهای صندوقهای قابل معامله در بورس و فرابورس معامله میشوند.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: البته در فرابورس علاوه بر موارد فوق، امکان معاملات داراییهای فکری شرکتهای کوچک و متوسط sme نیز وجود دارد. بورس کالا شامل معاملات محصولات فیزیکی فلزی، معدنی، کشاورزی و پتروشیمی، ابزارهای مالی کالا محور مثل اوراق سلف و سپرده کالایی و ابزارهای مشتقه وابسته به کالاها، بازار املاک ومستغلات وبازار صندوقهای قابل معامله کالایی است و در بورس انرژی عمدتا نفت و میعانات و گاز و زغالسنگ و برخی فراوردههای پالایشگاهها مثل نفت کوره و برق، اوراق تامین مالی و مشتقه وابسته به آنها معامله میشود.
وی در ادامه افزود: اوراق بهادار در بورس و فرابورس معامله میشوند و تفاوت اصلی آنها در الزامات پذیرش ناشران (شرکتها) در تابلوهای معاملاتی است؛ البته بازار فرابورس تابلوهای منحصر به فردی برای sme ها، قراردادهای تامین مالی جمعی و دارایی فکری نیز دارد، هر چند در هر دو بازار مهمترین داراییهایی که معامله میشوند سهام، حق تقدم، ابزارهای بدهی و واحدهای صندوقهای سرمایه گذاری و به صورت محدود ابزارهای مشتقه است که البته سهم اوراق مشتقه اختیار فروش تبعی در معاملات در حال افزایش است.
قلی پور در ادامه بیان کرد: همه ناشران پذیرفته شده در بورس، این قابلیت را داشتهاند که در فرابورس هم پذیرفته شوند، چرا که تمام الزامات فرابورس را برای پذیرش میتوانستند رعایت کنند، ولی عکس مسئله درست نیست، چرا که الزامات پذیرش شرکتها در بورس از فرابورس سختگیرانهتر است. هر چند ممکن است یک شرکت فرابورسی هم باشد که قابلیت پذیرش در بورس را هم داشته، ولی برای تمام شرکتهای فرابورسی این قابلیت وجود ندارد.
این کارشناس در ادامه درباره میزان ریسک این بازارها گفت: برای سهام، وضعیت و تاریخچه سودآوری شرکت، عمر شرکت و تعداد صورتهای مالی حسابرسی شده در سابقه فعالیت شرکت، میزان سرمایه ثبتی شرکت، حداقل تعداد سهامداران و درصد سهام شناور، مدت تصدی مدیران شرکت، وجود یا عدم وجود زیان انباشته و نوع گزارش حسابرس در قابلیت پذیرش شرکتهای سهامی عام در بازار بورس و فرابورس اثر گذار است. خود بورس بازار اول (شامل تابلوی اصلی و فرعی) و بازار دوم دارد و فرابورس هم بازار اول، دوم، پایه و سوم را دارد. از فرابورس به بورس و از بازار پایه به بازار اول در فرابورس و از بازار دوم به بازار اول بورس، شرایط پذیرش سهام شرکتها سختگیرانهتر میشود.
او در ادامه بیان کرد: بنابراین شرکتهای بورسی بزرگتر، در زمان پذیرش سودآورتر از شرکتهای فرابورسی هستند هر چند ممکن است یک شرکت فرابورسی هم بزرگ و سودآور باشد؛ بنابراین قاعدتا ریسک شرکتی که در بازار پایه فرابورس پذیرش شده بیشتر از بازار دوم و آن هم بیشتر از بازار اول فرابورس و همه آنها هم بیشتر از بازار دوم بورس و بازار اول است.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه گفت: از نظر معاملاتی تفاوت خاصی برای سرمایه گذاران وجود ندارد، البته بعضا از نظر دامنه نوسان، حجم مبنا، لزوم تایید ناظر بازار به ویژه در بازار پایه فرابورس تفاوتهایی در شرایط معاملات وجود دارد. همچنین حساسیت و تایید سازمان بورس در اطلاعات مالی شرکتها از بازار پایه فرابورس به تابلو اصلی بورس بیشتر میشود، یعنی در بازار پایه سازمان اطلاعات منتشره شرکت را بررسی و تایید نمیکند، در حالی که در بازار اول بورس حداکثر حساسیت بر کیفیت و کمیت گزارشهای منتشره شرکتها وجود دارد.
قلی پور در پاسخ به این سوال که آیا شرکتهایی که از بورس اخراج شدند و یا نتوانستند پذیرش بگیرند در فرابورس تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار پذیرش میشوند؟ بیان کرد: بر اساس مفاد ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه، معاملات سهام شرکتهای سهامی عام ثبت شده نزد سازمان بورس، باید در بازار سرمایه صورت گیرند، بنابراین اخراج کامل نماد شرکتی از بازار سرمایه مقدور نیست فقط از تابلوی معتبرتر به تابلو با اعتبار کمتر منتقل میشوند تا جایی که به بازار پایه برسند، جایی که شرکتها فقط ثبت شده و پذیرش نمیشوند و صرفا معاملات سهام شان در این بازار بدون هیچ مسئولیتی برای سازمان از نظر تایید یا عدم تایید گزارشهای مالی انجام میشود. تاکید میکنم که ممکن است شرکت معتبری هم در بازار پایه باشد و علاقهای به پذیرش در تابلوهای معتبرتر را نداشته باشد، ولی معمولا این شرکتها یا سودآوری ندارند یا طرحهایشان به بهره برداری نرسیده است.
این کارشناس درباره دسته بندی و دامنه نوسانات بازار پایه فرابورس گفت: بازار پایه فرابورس بر اساس دستورالعمل ابلاغی سازمان بورس در شهریور ۱۳۹۸ رنگ بندی شد و بازار پایه به سه تابلو زرد، نارنجی و قرمز طبقه بندی شد. تابلوی زرد برای شرکتها با حداقل تخلفات ناشر در ارائه و افشا اطلاعات مالی و صورتهای مالی حسابرس شده است.
او در پایان تصریح کرد: تابلو قرمز هم برای شرکتهایی است که در آستانه حکم دادگاه مبنی بر ورشکستگی یا تصمیم مجمع به انحلال شرکت قرار دارند یا عدم ارائه اطلاعات برای بیش از ۳ سال داشتهاند و تابلوی نارنجی بین شرایط این دو تابلوی زرد و قرمز محدودیتهای معاملاتی هر تابلو هم از نظر دامنه نوسان و تایید معاملات توسط ناظر بازار متفاوت است. به عنوان مثال دامنه نوسان در روز عادی در تابلوی زرد مثبت منفی ۳ درصد، نارنجی ۲ درصد و قرمز یک درصد است.
چگونه از بورس کالا تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار سیمان بخریم؟
تولید محتوای بخش «وب گردی» توسط این مجموعه صورت نگرفته و انتشار این مطلب به معنی تایید محتوای آن نیست.
سهام گروه سیمان در بازار بورس و اوراق بهادار در دهه 80 منتشر شد و در خرداد 1400 محصولات سیمانی برای نخستین بار در بورس کالا عرضه شدند.
از آنجایی که تولیدکنندگان و مصرفکنددگان این محصول برای سالها درگیر مشکلات قیمتگذاری، عدم نظارت و. بودند، عرضه سیمان در بورس کالا خبری خوش برای هر دو گروه بود. در ادامه این مطلب به جزئیات عرضه سیمان در بورس کالا میپردازیم و به سوالات پرتکرار کاربران مانند «دریافت کد معاملاتی بورس کالا»، «نحوه خرید سیمان از بورس کالا» و «الزامات و مراحل خرید سیمان در بورس کالا» پاسخ میدهیم.
دریافت کد معاملاتی بورس کالا
برای خرید سیمان در بورس کالا، شما میتوانید به عنوان شخص حقیقی یا حقوقی اقدام کنید. اما دقت داشته باشید که دریافت کد معاملاتی بورس کالا برای افراد حقیقی و حقوقی شامل مراحلی مجزا میشود و این کد با کد مربوط به بازار بورس و اوراق بهادار تفاوت دارد.
مراحل دریافت کد معاملاتی بورس کالا برای افراد حقیقی به شرح زیر است:
ثبت نام در سجام
تکمیل فرم درخواست کد مشتریان حقیقی
تکمیل فرم احراز هویت (فرم مشخصات مشتریان حقیقی کارگزاری)
ارائه کپی برگه ثبت نام سامانه الکترونیکی مودیان مالیاتی
ارائه کپی مدارک شناسایی
امضا فرم قرارداد برخط
چگونه از بورس کالا سیمان بخریم؟
بعد از دریافت کد بورس کالا، شما میتوانید معاملات خود را در این بازار آغاز کنید. نکتهای که وجود دارد تفاوت نحوه خرید و فروش در بورس کالا و بازار سهام است. شما در بازار سهام به راحتی و با چند کلیک معاملات خود را مدیریت میکنید، اما در بورس کالا باید روند متفاوتی را طی کنید. حال سول اینجاست که چگونه از بورس کالا سیمان بخریم؟
برای این منظور سامانه آنلاین مدیریت سفارشات بورس کالای کارگزاری آگاه مراجعه و سفارش محصول مد نظر (از گروه سیمان) را ثبت کنید. در زمان ثبت، باید یک سقف قیمتی تعیین و به همان میزان حساب معاملاتی خود را شارژ کنید. این مبلغ به عنوان وجه تضمین در حساب شما بلوکه و سفارش به تالار ارسال میشود.
قیمتگذاری محصول سیمان در بورس کالا، مشابه بازار بورس و بر اساس میزان عرضه و تقاضا است. بنابراین اگر تقاضا کمتر از عرضه باشد، معامله با قیمت پایه انجام میشود و اگر تقاضا از حجم عرضه پیشی بگیرد، خریداران با یکدیگر رقابت میکنند. بدیهی است که متقاضیان با پیشنهاد بالاترین قیمت، خریدار نهایی محصول سیمان خواهند بود.
الزامات معاملات سیمان در بورس کالا
در بورس کالای ایران، معاملات هر محصول با توجه به شرایط آن انجام میشود و الزامات خاص خود را دارد. به عبارت دیگر، اگرچه قوانین کلی این بازار یکسان هستند، اما معاملات آن برای هر کالا میتواند جزئیات مخصوص به خود را داشته باشد. برای آگاهی از الزامات معاملات سیمان در بورس کالا، حتما به صورت روزانه اطلاعیههای ناظر بازار را مطالعه کنید. در ادامه به برخی از مهمترین الزامات معاملات سیمان در بورس کالا اشاره میشود.
ثبت سفارش و شارژ حساب معاملاتی به میزان وجه تضمین باید تا ساعت 9:30 صبح انجام شود. آغاز معاملات سیمان در تالار صنعتی 11 صبح است.
ثبت سفارش سیمان در بورس کالا دارای محدودیت تناژ و تعداد است که روز قبل از عرضه، توسط بورس کالا اعلام و در کانال تلگرام AGAHMETALS درج میشود.
وجه تضمین برای خرید محصولات سیمانی برابر با 100 درصد ارزش قرارداد است. یعنی معاملهگر پس از ثبت سفارش، باید حساب وکالتی خود را به ارزش (تناژ*قیمت پایه) شارژ کند.
یکی از مهمترین الزامات معاملات سیمان در بورس کالا، ثبت نام در سامانه جامع تجارت است. طبق اطلاعیه بورس کالای ایران، معاملهگران برای تکمیل خرید باید حتما در این سامانه نامنویسی کنند.
معاملات سیمان در بورس کالا
معاملات سیمان در بورس کالا شامل سه مرحله «خرید»، «تسویه» و «تحویل» میشود. برای خرید میتوانید یک روز قبل از عرضه، لیست محصولات را در سایت بورس کالا، کانال تلگرام agahmetals یا سایت IME.CO.IR مشاهده و کالای مدنظر را انتخاب کنید.
سپس با یکی از شعب کارگزاری آگاه تماس بگیرید و سفارش خود را ثبت کنید. دقت داشته باشید که حساب وکالتی شما باید تا قبل از ساعت ۱۰:۱۵ روز عرضه به اندازه 100 درصد ارزش معامله شارژ شده باشد. این مبلغ به عنوان وجه تضمین بلوکه میشود.
تالار صنعتی در ساعت 11 تشکیل و قیمتگذاری بر اساس میزان عرضه و تقاضا صورت میگیرد. اگر عرضه از تقاضا بیشتر باشد معامله انجام میشود و اگر تقاضا بیشتر باشد، یک سقف قیمتی از شما دریافت خواهد شد و معامله تا آن سقف برایتان انجام میشود.
در نهایت فرم اعلامیه خرید شامل مبلغ کل قرارداد و هزینه مالیات بر ارزش افزوده را دریافت میکنید. پس از واریز هزینه باقیمانده به حساب بورس کالا، واریز مالیات به حساب فروشنده و ارائه معرفینامه باربری به کارگزاری آگاه، خرید تکمیل میشود و با صدور حواله، میتوانید کالای خود را تحویل بگیرید.
در رابطه با تسویه معاملات سیمان در بورس کالا چند نکته وجود دارد: مابهالتفاوت هزینه و مالیات باید تا سه روز کاری بعد به حساب بورس کالا و فروشنده واریز شود. اگر تسویه در این زمان انجام نشود، مهلت سه روز کاری دیگر تمدید خواهد شد.
اما پرداخت به بورس کالا مشمول 0.25 درصد جریمه به ازای هر روز میشود. در آخر اگر بعد از 6 روز کاری تسویه صورت نگیرید، معامله فسخ و 5 درصد ارزش کل قرارداد به اضافه کارمزد (خریدار و فروشنده) از وجه تضمین اولیه کسر میشود.
مرحله آخر معاملات سیمان در بورس کالا، تحویل است. برای این منظور خریدار باید اطلاعات مربوط به محل تخلیه، باربری، اطلاعات نماینده و. را در سامانه آنلاین مدیریت سفارشات بورس کالای کارگزاری آگاه ثبت و فیشهای پرداختی را بارگزاری کند.
واحد کالای کارگزاری آگاه این مدارک را برای کارگزار فروشنده ارسال میکند. در صورت تایید، حواله توسط فروشنده صادر و به نماینده خریدار اعلام میشود. با تحویل بار به باربری مرحله تحویل هم به اتمام میرسد. همچنین شما میتوانید برای پیگیری وضعیت سفارش خود از سامانه آنلاین کارگزاری آگاه استفاده کنید.
سخن آخر
صنعت سیمان، در دسته صنایع استراتژیک ایران قرار دارد. بخش قابل توجهی از درآمد سالانه کشور (در بخش صادرات) وابسته به تولید سیمان است. همچنین هر رخدادی در این صنعت میتواند بر بازارهای موازی (مانند ملک) تاثیر بگذارد و در نهایت صنعت سیمان، اشتغال را تحت تاثیر قرار میدهد.
همه این موارد باعث شد که پیوستن سیمان به بورس کالا در سال جاری، سر و صدای زیادی برپا کند و افراد زیادی مشتاق ورود به معاملات سیمان در بورس کالا بشوند. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، در مقاله فوق به یکی از پرتکرارترین سوالات کاربران (چگونه از بورس کالا سیمان بخریم؟) پاسخ داده شد.