الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال

الگوی سر و شانه از الگوهای برگشتی است. همان‌طور که از نام‌گذاری آن مشخص است، الگوهای برگشتی، الگوهایی هستند که روند قیمت پس از تشکیل الگو در آن‌ها تغییر جهت می‌دهد. الگوی سر و شانه، الگویی با سه قله است که دوتای بیرونی آن در ارتفاعی برابر و قله‌ی وسط از بقیه بلندتر است. در تحلیل تکنیکال، الگوی سر و شانه، نمودار خاصی را تشکیل می‌دهد که نشان‌گر تغییر بازار و شروع روند برگشتی است. طبق اطلاعات و تجربه‌های کسب‌شده، الگوی سر و شانه یکی از قابل‌اعتمادترین الگوهای برگشتی است. این الگو یکی از چند الگوی برتری است که با سطوح مختلفی از دقت، نشان می‌دهد روند صعودی یا نزولی سهم رو به پایان است.

معمولاً الگوی سر و شانه زمانی شکل می‌گیرد که قیمت سهم به سقف خود رسیده و بعد به کف آخرین حرکت صعودی خود برمی‌گردد. سپس قیمت از سقف قبلی بالاتر می‌رود تا دماغه را ساخته و بعد دوباره به کف اولیه‌ی خود باز می‌گردد. درنهایت، قیمت یک‌بار دیگر افزایش می‌یابد، اما این بار به قله‌ی اول رسیده و روند نزولی به خود می‌گیرد.

الگوی سر و شانه سقف

این الگو در پایان یک حرکت صعودی رخ‌داده و باعث تغییر جهت بازار و حرکت به سمت نزول قیمت می‌شود. در الگوی سر و شانه سقف، ما شاهد سه قله خواهیم بود. در بین این قله‌ها، قله وسط ارتفاع بیشتری نسبت به دو قله قبلی خود دارد که درواقع همان قسمت “سر” الگو هست و دو قله مجاور آن‌که ارتفاع کمتری دارند، شانه‌های چپ و راست را تشکیل می‌دهند. به تصاویر زیر دقت نمایید:

به‌منظور انجام معاملات با استفاده از این الگو، زمانی که حالت کلی الگو را در چارت پیدا کردید، باید منتظر شکسته شدن خط گردن بمانید. بهتر است شکست خط گردن پرقدرت انجام شود و سایر شرایط یک شکست مناسب را داشته باشد. درصورتی‌که قیمت با حرکت بسیار سریع و قوی خط گردن را شکست و شما از ورود به پوزیشن جا ماندید، بهتر است منتظر حرکت برگشتی (پولبک) به خط گردن الگو بمانید و سپس وارد پوزیشن شوید. نکته قابل‌توجه این است که در الگوهای سر و شانه، بین شانه چپ و سر باید واگرایی باشد، ایجاد واگرایی تأییدی بر تشکیل الگوی سر و شانه است.

اهمیت شیب‌خط گردن در الگوی سر و شانه سقف

خط گردن در الگوی سر و شانه سقف معمولاً شیب ملایم و رو به بالایی دارد. برخی اوقات این خط افقی می‌شود. ولی این دو حالت تفاوت چندانی باهم ندارند. هرگاه خط گردن در الگوی سر و شانه سقف دارای شیب نزولی شود، نشانه ضعیف بودن بازار است و اغلب به دنبال آن شانه راست ضعیفی نیز شکل می‌گیرد. تحلیل‌گر تا شکسته شدن خط گردن صبر می‌کند و اگر قصد فروش داشته باشد باید کمی بیشتر صبر کند؛ زیرا در حالتی که شیب‌خط کاهشی باشد اخطار فروش دیرتر صادر می‌شود. خط گردن صعودی نشانه قدرت بالای بازار است؛ ولی بازهم این مشکل وجود دارد که اخطار دیرهنگام صادر می‌شود.

تشخیص حد زیان و حد سود الگو (سر و شانه سقف)

حد زیان الگو، بالای شانه راست قرار می‌گیرد. البته در بعضی مواقع الگوهای سر و شانه‌ای به الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال وجود می‌آیند که ارتفاع شانه راست و سر نزدیک است. در این حالت می‌توانید حد زیان را بالای قسمت سر قرار دهید تا حد ضرر مطمئن‌تری داشته باشید.

برای به دست آوردن حد سود کافی است فاصله قسمت سر تا خط گردن را اندازه‌گیری کرده و از مکانی که خط گردن شکسته می‌شود به سمت پایین اعمال کنید. به‌عنوان نمونه به تصویر زیر دقت نمایید:

الگوی سر و شانه کف

این الگو بانام سر و شانه معکوس هم شناخته می‌شود و نکات ذکرشده در مورد حد سود و ضرر در الگوی سر و شانه سقف نیز شامل این الگو می‌شود. این الگو بعد از یک حرکت نزولی شکل‌گرفته و باعث تغییر جهت حرکت بازار به سمت بالا خواهد شد. ساختار این الگو نیز از سه کف تشکیل‌شده است که کف میانی، عمق بیشتری نسبت به دو کف مجاور خود داشته و اصطلاحاً تشکیل‌دهنده بخش “سر” الگو هست. به‌منظور درک بهتر توضیحات ارائه‌شده، به تصویر زیر دقت نمایید:

همین‌طور به‌منظور آشنایی با این الگو در چارت واقعی، به تصویر زیر دقت نمایید:

به‌منظور انجام معاملات با استفاده از این الگو، باید منتظر شکست خط گردن بود. به این شکل که هرچقدر شکست قوی‌تر انجام شود بهتر است. همچنین درصورتی‌که بعد از شکست خط گردن از ورود به پوزیشن جا ماندیم، باید منتظر پولبک به خط گردن ماند تا در آنجا بتوان با شرایط بهتری وارد پوزیشن خرید شد.

تشخیص حد زیان و حد سود الگو (سر و شانه کف)

در این الگو حد زیان، زیر شانه سمت راست قرار می‌گیرد؛ اما برای افرادی که قصد انتخاب حد زیان مطمئن‌تری دارند، زیر قسمت سر نیز جای مناسبی برای قرار دادن حد زیان است. البته این موضوع را در نظر داشته باشید که فاصله شانه راست تا سر بیش‌ازاندازه بزرگ نباشد. حد سود این الگو نیز برابر بافاصله سر تا خط گردن است که باید از نقطه‌ای که خط گردن شکسته می‌شود، به سمت بالا اعمال کنیم. به همین منظور برای درک بهتر به تصویر زیر دقت نمایید:

تفاوت‌های الگوهای سر و شانه سقف و کف

در الگوی بازگشتی سر و شانه معکوس نیز شکسته شدن خط گردن برای کامل شدن آن ضروری است و تکنیک‌های محاسبه قیمت‌های هدف مانند الگوی سر و شانه‌های سقف است. تنها تفاوت جزئی که در کف می‌تواند وجود داشته باشد این است که تمایل بیشتری برای حرکات بازگشتی به سمت گردن وجود دارد که بعد از موج نزولی اتفاق می‌افتد.

روش مناسب‌تر برای بررسی این تفاوت، این است که هر بازار پس از فقط یک رکود یا سکون می‌تواند نزول کند. کاهش تقاضا یا تمایل برای خرید در میان معامله گران اغلب برای هدایت بازار به سمت نزول کافی است؛ اما بازار پس از سکون و ناکارایی نمی‌تواند ناگهان صعود کند. قیمت‌ها تنها در صورت برتری یافتن تقاضا بر عرضه و هجوم بیشتر خریداران نسبت به فروشندگان می‌توانند صعود کند.

سخن آخر

الگوی سر و شانه، یکی از الگوهای بازگشتی است که پس از تشکیل ساختار الگو در انتهای روند، انتظار چرخش روند وجود دارد. در الگوی سر و شانه سقف، انتظار ریزش و در الگوی سر و شانه کف، انتظار رشد قیمت را خواهیم داشت. از این الگو می‌توان برای الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال تشخیص‌ اصلاح‌های مقطعی نمودار و یا چرخش روند اصلی نمودار استفاده کرد.

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال چیست؟

شکل خاصی از نمودار را توصیف می کند که روند معکوس روند صعودی به نزولی را پیش بینی می کند.

اعتقاد بر این است که الگوی سر و شانه ها یکی از قابل اعتمادترین الگوهای برگشت روند است. این یکی از

چندین الگوی برتر است که با درجات مختلفی از دقت نشان می دهد که روند صعودی در حال پایان است.

تشکیل سر و شانه ها

وقتی الگوی سر و شانه ها در یک روند صعودی اتفاق می افتد ، این الگو با افزایش قیمت شروع می شود و

سپس پایین تر می رود و شانه سمت چپ را تشکیل می دهد. قیمت ها دوباره تجمع کرده و اوج بالاتری را

ایجاد می کنند که به اوج سر معروف است. قیمت یک بار دیگر پایین می آید و سپس به یک قله پایین تر رسیده

و شانه راست را تشکیل می دهد.

اتصال پایین چرخش با یک خط روند ، که به سمت راست گسترش یافته است ، “خط گردن” را تشکیل می دهد.

وقتی قیمت به زیر خط گردن می اید ، الگوی کامل در نظر گرفته می شود و پولبک الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال به خط گردن می زند و تا زمانی که

خط گردن را به سمت بالا رد نکند,این الگو کامل شده است و تارگت نهایی آن به عمق قسمت سر تا خط گردن محاسبه می شود.

این الگو در پایان, یک حرکت صعودی رخ می دهد و باعث تغییر جهت بازار و حرکت به سمت نزول قیمت می شود.

در الگوی سر و شانه , شاهد سه قله خواهیم بود. در بین این قله، قله وسط ,ارتفاع بیشتری نسبت به دو قله قبلی خود دارد

که در واقع همان قسمت “سر” الگو می باشد و دوقله مجاور آن که ارتفاع کمتری دارند، شانه های چپ و راست را تشکیل

می دهند.همانطور که مشاهده کردید، این الگو از یک سر و دو شانه تشکیل می شود که ارتفاع شانه ها تقریبا با هم برابر

است.البته گاهی اوقات ممکن است کمی ارتفاع شانه ها همتراز نباشد که در صورت عادی این حالت ,می توان الگوی سر و

شانه را قبول کرد.اما توجه داشته باشید که اگر ارتفاع شانه با هم تفاوت غیر عادی داشته باشد، دیگر نمی توان نام سر و شانه

را بر آن الگو گذاشت.

حد زیان الگو ,بالای شانه راست قرار می گیرد. البته نکته ای را می تواند مد نظر داشته باشید.

در بعضی مواقع الگوهای سر و شانه ای بوجود می آیند که ارتفاع شانه راست و سر نزدیک است. در این حالت

می توانید حد زیان را بالای قسمت سر قرار دهید تا حد ضرر مطمئن تری داشته باشید. چرا که بعضا شاهد

شیطنت بانک ها هستیم که با ایجاد یک حرکت نوسانی سریع،استاپ هایی که بالای شانه راست باشند

را شکار کرده و مجددا در جهت اصلی و مورد انتظار ما به حرکت ادامه خواهند داد.

بدست آوردن حد سود الگو نیز بسیار ساده است. کافیست فاصله قسمت سر تا خط گردن را اندازه گیری کرده و از مکانی که

الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال

الگوی سر و شانه ( Head and Shoulder Pattern ) جزء قابل اعتمادترین و دقیق ترین الگوهای برگشتی محسوب می گردد، که می توان با تشخیص صحیح و به موقع آن در انواع بازارهای مالی اعم از: فارکس، ارزهای دیجیتال و بورس ایران به سودهای خوبی دست یافت. همانطور که در مقالات قبلی بیان شد، روند قیمت در الگوهای برگشتی، پس از تشکیل الگو تغییر جهت می دهند. به عبارت بهتر الگوهای برگشتی بیانگر این خواهند بود که روند صعودی یا نزولی سهم رو به پایان است. در بخش آموزش تکنیکال یار سرمایه سعی کردم به شرح ساده و کاربردی این الگو بپردازیم.

الگوی سرو شانه از سه قله تشکیل شده است، قله ی وسط از قله های کناری مرتفع تر است و قله های کناری دارای ارتفاع یکسان هستند. این الگو در تحلیل تکنیکال از این جهت حائز اهمیت است که نشانگر تغییر بازار و شروع روند برگشتی است. با رسیدن قیمت سهم به سقف خود و در مرحله ی بعد با بازگشتن به کف آخرین حرکت صعودی خود، الگوی سر و شانه شکل می گیرد، سپس با بالا رفتن قیمت از سقف قبلی و با بازگشت دوباره به کف اولیه خود و در نهایت یک بار دیگر با در پیش گرفتن روند صعودی خود، در این مرحله به قله ی اول رسیده و روند نزولی را در پیش می گیرد.

انواع الگوی سر و شانه

با توجه به رفتار قیمت و واکنش معامله گران در روند، الگوی سروشانه به دو شکل دیده می شود، در ادامه به توضیح این الگوها می پردازیم.

الگوی سر و شانه ی سقف ( Head and Shoulder Top )

در این الگو سه قله وجود دارد که قله ی میانی ارتفاع بیشتری نسبت به دو قله ی کناری خود دارد. قله ی میانی، سر، و قله های کناری آن را شانه های چپ و راست می نامند.

این الگو را زمانی مشاهده می کنیم که یک حرکت صعودی پایان یافته است و شاهد تغییر روند بازار و در نهایت حرکت به سمت نزول قیمت خواهیم بود.

نحوه ی معامله با الگوی سروشانه ی سقف

در صورت مشاهده ی این الگو در چارت، برای انجام معاملات باید منتظر شکست قدرتمند خط گردن بمانیم، در صورتی که قیمت با سرعت بالا خط گردن را شکست و ما از نقطه ی ورود مناسب جا ماندیم، بهترین کار این است که منتظر پولبک به خط گردن الگو بمانیم و سپس تصمیم لازم را اتخاذ کنیم.

خط گردن( Neckline ): با وصل کردن دو کف الگو، خطی به وجود می آید که به آن خط گردن گفته می شود.

تشخیص حد سود و ضرر در الگوی سر و شانه ی سقف

برای به دست آوردن حد سود، فاصله ی سر تا خط گردن را اندازه گیری کرده و از نقطه ای که شکست در خط گردن رخ داده، به سمت پایین به همان اندازه هدف گذاری می کنیم. حد ضرر الگو در بالای شانه ی راست قرار دارد. در صورتی که الگوی مورد نظر دارای ارتفاع نزدیک بین شانه و سر بود، حد زیان را بالای سر قرار می دهیم، زیرا مطمئن تر است.

چند نکته درباره ی الگوی سر و شانه سقف

• در انتهای روند صعودی شکل می گیرد.
• حجم معاملات در شانه چپ در بازار بورس نسبت به قله مجاور و شانه راست، بالاتر است.
• حجم معاملات در قله متعادل است.
• حجم معاملات در شانه راست نسبت به دو قله دیگر، کاهش می یابد.
• برای تایید تشکیل الگو، باید بین شانه ی چپ و سر، واگرایی وجود داشته باشد.
• معمولا خط گردن دارای شیب ملایم رو به بالا است. البته گاهی اوقات خط گردن به صورت افقی نیز دیده می شود، که در هر دو صورت با هم تفاوتی ندارند.
• در صورتی که خط گردن دارای شیب نزولی بود، معمولا نشان از ضعف بازار دارد، که به دنبال آن شانه ی راست نیز ضعیف شکل می گیرد.
• در صورتی که قصد فروش داشته باشیم، کمی بیشتر باید صبر کنیم، زیرا در صورتی که شیب خط گردن نزولی باشد، اخطار الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال فروش دیرتر صادر می شود. اما اگر قصد خرید داشته باشیم، تا شکسته شدن خط گردن باید منتظر بمانیم.
• در صورتی که خط گردن دارای شیب صعودی بود، نشان از قدرت بالای بازار دارد. در این روند نیز اخطار فروش دیر تر صادر می شود.
• پس از شکست خط گردن، معمولا حجم های فروش بالا رخ می دهد.
• بعد از شکل گیری شانه ی راست، از سهم خارج شده و تا سیگنال مجدد ورود منتظر می مانیم.

الگوی سرو شانه معکوس یا کف ( Head and Shoulder Bottom/Reversal )

همانطور که از اسم این الگو مشخص می باشد، از سه کف تشکیل شده است. کف میانی (سر) نسبت به دو کف مجاور (شانه) خود عمیق تر است.

الگوی سرو شانه ی کف معمولا پس از یک حرکت نزولی شکل می گیرد و باعث تغییر روند بازار به بالا خواهد شد.

نحوه ی معامله با الگوی سروشانه ی کف

در این الگو نیز جهت انجام معاملات باید منتظر شکست خط گردن بمانیم، و در صورتی که پس از شکست خط گردن از نقطه ی ورود به معامله جا ماندیم، بهتر است منتظر پولبک به خط گردن بمانیم.

تشخیص حد سود و ضرر در الگوی سر و شانه ی معکوس

برای به دست آوردن حد سود، فاصله ی بین سر و گردن را اندازه گیری نموده و از نقطه ای که خط گردن شکسته شده است رو به بالا به همان اندازه هدف گذاری می کنیم.

حد زیان در این الگو زیر شانه ی راست قرار دارد، در صورتی که فاصله ی بین شانه ی راست و سر خیلی زیاد نباشد، می توانیم سر را نیز به عنوان حد ضرر مطمئن تر تعیین نماییم.