دامنه نوسان در بورس چیست؟

دامنه نوسان چیست؟

در بازاربورس قوانین و مقرراتی وجود دارند که مانع از تقابل عرضه و تقاضا می‌شوند. دامنه نوسان ، توقف معاملاتی و دیگر روش‌ها از این دست قوانین هستند. دامنه مجاز نوسان سهام یکی از قوانین مهم در این حوزه است که به عنوان عامل کنترل در برابر نوسان قیمت سهام و برای کاهش تلاطم بازار و زیان سهامداران در اثر تصمیمات هیجانی استفاده می‌شود. دامنه مجاز نوسان حدود سقف و کف قیمتی است که هر سهم در هر روز کاری می‌تواند داشته باشد و قیمت تنها در این محدوده می‌تواند حرکت کند.

دامنه نوسان چیست؟

بورس،یک بازار رقابتی است که قیمتها در آن، بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین می‌شوند. نهادهای ناظر بر بازار به منظور کنترل نوسانات بازار، ابزارها و قوانینی را به کار می‌گیرند. دامنه نوسان یکی از این ابزارها به شمار می‌رود. دامنه نوسان به حداکثر و حداقل تغییر قیمت سهام در یک روز گفته می‌شود.

عوامل موثر دامنه نوسان

این عامل یا همان دامنه نوسان شاخصه‌ای است که دامنه نوسان در بورس چیست؟ از ابتدای شروع فعالیت‌های بازارهای مالی و معاملاتی سهام در تمامی دنیا مورد توجه قرار گرفت و اعمال گردید. این عامل برای کنترل نوسانات شاخص بازارهای مالی مورد استفاده قرار می‌گیرد که دارای اهمیت بسیار بالایی می‌باشد. در بازارهای سرمایه به دلیل جلوگیری به هم ریختگی و به نوعی تداخل در عرضه و تقاضا قوانین و مقرراتی وجود دارد که تمامی آنها کمک می‌کند تا بازارهای مالی از افسار گسیختگی و هرج و مرج به دور باشند. بر همین اساس دامنه مجاز نوسان و همین طورنکته‌ای که وجود دارد این است که دامنه مجاز نوسان سهام به ‌عنوان یکی از شاخص‌ها و عوامل مهم در این بازار که در جهت کنترل نوسان قیمت سهم و برای کاهش تلاطم بازار و جلوگیری از تصمیمات هیجانی سهام ‌داران در نظر گرفته ‌شده است توانسته است کارکرد بسیار موفقیت آمیزی نیز داشته باشد.

مزایای دامنه نوسان

یکی از عوامل مهم به‌منظور جلوگیری در دست‌کاری قیمت‌ها در بازار بورس، دامنه نوسان بوده که اجازه تغییر قیمت در هر زمان به‌صورت دلخواه به سهامداران بزرگ را نمی‌دهد.

کشف قیمت واقعی سهام نیز با استفاده از دامنه نوسان امکان‌پذیر است. درواقع زمانی که قیمت سهام به این حدود نزدیک شود، معاملات توسط نهاد نظارتی متوقف می‌شود. تا به سهامداران فرصتی داده شود که درباره قیمت سهم مدنظر و ارزش واقعی آن بررسی و تفکرات لازم را به عمل‌آورند که در آینده نزدیک، سهم دچار هیجانات قیمتی نشود.

یکی از عوامل مهم درزمینه کاهش تلاطم‌های موجود در بازار بورس، دامنه مجاز نوسان است. دامنه مجاز نوسان، تغییرات قیمتی سهام را محدود کرده و از این طریق از به وجود آمدن تغییرات ناگهانی جلوگیری می‌کند.

معایب دامنه نوسان

معمولاً به دلیل توقف قیمت یک سهم در روز، امکان انتقال تلاطم اضافی به‌روزهای آتی وجود دارد. پس در نظر داشته باشید که با توجه به اینکه دامنه نوسان مانع آزاد شدن قیمت سهم می‌شود. همین امر باعث می‌شود که قیمت به محدوده‌های خاصی تمایل داشته باشد.

تجربیات و تحقیقات به‌عمل‌آمده در این حوزه اثبات می‌کند که عامل دامنه نوسان سهم در بازار بورس، باعث تأخیر در کشف قیمت سهم می‌شود. زیرا باوجودآن، قیمت‌ها نمی‌توانند در همان روز نسبت به اطلاعات منتشرشده واکنش مناسب نشان دهند. به همین جهت ممکن است که قیمت روز سهم، قیمت واقعی آن نباشد.

شوک کوتاه مدت با تغییر دامنه نوسان| راه حل اصلی چیست؟

تغییر دامنه نوسان باعث شوک مثبت به بازار شده است اما نباید آن روی بازار یعنی اصلاح را نادیده بگیریم.

وحید بلالی؛ بازار: باز هم در بازار سرمایه ما قانونی جدید تصویب شد مبنی بر افزایش دامنه نوسان مثبت به ۶ و کاهش دامنه نوسان منفی به ۲ ، این تصمیم اگرچه می تواند در روزهای اول اجرایی خود به بازار شوک مثبت دهد، اما در میان مدت به صلاح نیست.

وقتی آقای عبده تبریزی رییس سازمان بورس بودند، پس از انتخابات سال ۸۴ و بحران شدیدی که در طرف تقاضای بورس در آن سال ایجاد شد تصمیم گرفتند برای تقویت طرف تقاضا برای ۱۰ سهم انتخاب شده، محدوده نوسان را از ۵% مثبت و منفی بکنند ۲.۵-% تا ۱۲.دامنه نوسان در بورس چیست؟ ۵+% یعنی یک شرایط ویژه برای هیجان در بازار.در آن ده سهم در سه روز صف خرید سنگین درست شد و روز سوم با یک بازدهی حدود ۴۰% سهام را خالی کردند و ماه ها آن ده گزینه صف فروشی شد که جمع نمی کردند. پس از آن تصمیم گرفتند چیزی اختراع کنند به اسم قانون گره معاملاتی! این مدل تصمیمات برای کوتاه مدت قطعاً شوک ایجاد می کند اما این بازار نیازمند تصمیمات اصولی و منطقی برای میان مدت خودش هست.

دامنه نوسان منفی ۲ قطعا می تواند در زمان اصلاح شوک بازار را بیشتر کند یعنی اگر قرار باشد یک سهم ۳۰ درصد ریزش کند تعداد روزهای ریزش را بیشتر خواهد کرد و این بدین معنی است که نقدشوندگی بازار عملا از بین خواهد رفت. حال راهکار چیست، چند راهکار برای این قانون وجود دارد:
۱. بعد از اتمام روند صعودی که قرار است با این قانون ایجاد شود، دامنه نوسان دامنه نوسان در بورس چیست؟ به همان میزان قبلی افزایش پیدا کند.

۲. بعد از اتمام روند صعودی که قرار است با این قانون ایجاد شود، دامنه نوسان ابتدا به منفی ۶ برسد تا عملا سهم ها بتوانند از منفی ۶ تا مثبت ۶ نوسان کنند.

۳. بعد از مدتی دامنه نوسان به مثبت و منفی ۱۰ درصد برسد، این افزایش باعث افزایش نقدشوندگی بازار خواهد شد، سپس دامنه نوسان به منفی ۱۵ تا مثبت دامنه نوسان در بورس چیست؟ ۱۵ افزایش یابد و در یک دوره زمانی خاص دامنه نوسان سهم ها به مثبت ۲۰ و منفی ۲۰ برسد تا نقدشوندگی به درجه بالای خود برسد.

۴. بعد از جا افتادن دامنه نوسان مثبت۲۰ و منفی ۲۰ ، گزینه ای به نام حدضرر و حد سود فعال شده تا معامله گران بتوانند حدضرر و حد سود خود را اعمال کنند، بعد از جا افتادن حدضرر و حد سود دامنه دامنه نوسان در بورس چیست؟ نوسان به کلی برداشته شده و این گونه تعادل بازار نیز برقرار خواهد شد.

۵. در مرحله آخر نیز حیاتی است که بازار دوطرفه باشد تا معامله گر بتواند هم از موقعیت خرید سود ببرد و هم از موقعیت فروش.

۶. اگر قوانین فوق اجرایی شود نقدشوندگی بازار به شدت بالا رفته و بازار سرمایه به یک بازار تخصصی تبدیل خواهد شد و اگر فردی نیز در خرید و فروش سهم حرفه ای نیست باید به سبدگردان ها و افراد حرفه ای مراجعه کند تا در بازار سود خوبی کسب کند.

جزئیات تغییر دامنه نوسان در بورس و فرابورس

جزئیات تغییر دامنه نوسان و حجم مبنای معاملات سهام شرکت‌های حاضر در بورس و فرابورس از روز شنبه(۲۵ اردیبهشت) اعلام شد.

به گزارش سرویس بورس مشرق، هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در جلسه یکشنبه گذشته خود با توجه به مصوبه شورای عالی بورس مبنی بر افزایش تدریجی و پیرو مطالعات صورت گرفته، در خصوص متقارن‌سازی دامنه در همین مقطع و سپس افزایش تدریجی دامنه به صورت متقارن تصمیم گرفت.

از این رو دامنه نوسان به جای مثبت ۶ و منفی ۳ درصد به مثبت و منفی ۵ تغییر یافت و اعلام کرد در آینده با رصد شرایط بازار نسبت به افزایش دامنه اقدام خواهد شد.

همچنین در خصوص دامنه نوسان و حجم مبنا در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران مقرر شد از روز شنبه آینده(۲۵ اردیبهشت) حداقل ارزش مبنا در حجم مبنا برای تمامی نمادهای معاملاتی سهام بورس اوراق بهادار تهران، بازار اول و دوم فرابورس ایران به ۱۵ میلیارد ریال و همچنین این مقدار در خصوص بازار پایه تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز به ترتیب ۱۰ میلیارد، ۵ میلیارد و ۲.۵ میلیارد تغییر یابد.

در این زمینه جزئیات تغییر دامنه نوسان و حجم مبنا در بازارهای مختلف دامنه نوسان در بورس چیست؟ بورس اوراق بهادار و همچنین فرابورس ایران بدین شرح است:

* بورس اوراق بهادار:

- دامنه نوسان در کلیه نمادهای معاملاتی بازارهای بورس اوراق بهادار تهران مثبت و منفی ۵ درصد و حداقل ارزش حجم مبنا نیز ۱۵ میلیارد ریال خواهد بود.

* فرابورس ایران:

- دامنه نوسان در بازارهای اول و دوم فرابورس مثبت و منفی ۵ درصد و حداقل ارزش حجم مبنا ۱۵ میلیارد ریال خواهد بود.

- دامنه نوسان در تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز بازار پایه فرابورس به ترتیب مثبت و منفی ۳، ۲ و ۱ درصد و حداقل ارزش حجم مبنا در این بازراها نیز به ترتیب ۱۰، ۵ و ۲.۵ میلیارد ریال خواهد بود.

شایان ذکر است دامنه نوسان در کلیه نمادهای معاملاتی مربوط به صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس و فرابورس نیز مثبت و منفی ۱۰ درصد خواهد بود.